Viêm tuyến sữa là một vấn đề khá phổ biến ở phụ nữ sau khi sinh con. Nhiều người lo lắng không biết liệu có nên cho con bú khi mắc phải tình trạng này hay không. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về viêm tuyến sữa, các triệu chứng và liệu có nên tiếp tục cho con bú hay không.
Mục lục:
Bị viêm tuyến sữa là gì?
Viêm tuyến sữa là một tình trạng phổ biến ở các bà mẹ đang cho con bú, thường xảy ra trong vòng 2-3 tuần sau khi sinh. Tuyến sữa của phụ nữ sản xuất và lưu trữ sữa, và khi bị viêm, chúng trở nên viêm nhiễm và gây đau nhức. Viêm tuyến sữa có thể xảy ra ở một hoặc cả hai tuyến sữa. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như u nang tuyến sữa và áp xe tuyến sữa.
Nguyên nhân gây nên viêm tuyến sữa
Viêm tuyến sữa thường do sữa bị tắc ứ lại trong vú, gây nên tình trạng viêm nhiễm. Các nguyên nhân chính dẫn đến sự tắc nghẽn này bao gồm:
-
Cho bé bú cả 2 đầu vú cùng lúc
Có nhiều bà mẹ có suy nghĩ sai lầm rằng cho bé bú đồng thời từ hai đầu vú sẽ tốt cho sức khỏe của con. Tuy nhiên, thực tế là việc cho bé bú cùng một lúc từ hai đầu vú không phải luôn mang lại lợi ích cho con và ngược lại gây hại cho sức khỏe của mẹ. Việc này có thể dẫn tới một số tác hại như: tạo áp lực lên các tuyến sữa, khiến sữa bị đọng lại trong tuyến vú và dễ gây ứ đọng sữa.
Ngoài ra, cho bé bú cùng một lúc từ hai đầu vú cũng không có lợi cho bé. Điều này là do thành phần sữa ở đầu cữ vú chủ yếu là nước, không chứa nhiều chất dinh dưỡng, trong khi các chất dinh dưỡng chủ yếu tập trung ở cuối cữ vú. Nếu cho bé bú đồng thời từ cả hai đầu vú, bé chỉ hấp thụ được lượng sữa toàn là nước, không đủ chất dinh dưỡng cần thiết để phát triển.
-
Bị vi khuẩn xâm nhập
Viêm vú thường xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào vú qua núm vú, đặc biệt là khi người mẹ cho con bú bị nứt hoặc đau núm vú. Kéo dài thời gian giữa các lần cho con bú hoặc không vắt hết sữa ra bên ngoài cũng có thể góp phần gây ra viêm vú.
Để tránh tình trạng này, mẹ nên tìm hiểu hoặc nhờ bác sĩ tư vấn để biết cách cho con bú đúng cách và đảm bảo rằng bé được ngậm ti chính xác. Điều này sẽ giúp sữa được tiết ra hoàn toàn, tránh ứ đọng và hạn chế nguy cơ nứt núm vú.
-
Mùi cơ thể của mẹ thay đổi đột ngột
Sự thay đổi mùi cơ thể của mẹ có thể ảnh hưởng tới việc cho bé bú sữa mẹ. Việc mẹ ăn những thực phẩm có mùi nồng hoặc sử dụng nước hoa, sữa tắm có mùi thơm cũng có thể khiến bé không nhận biết được và từ chối bú. Vì vậy, để tránh gây phiền hà cho bé và giữ cho việc cho bé bú được suôn sẻ, mẹ nên hạn chế ăn các loại thực phẩm có mùi nồng hoặc thay thế nước hoa bằng các loại sản phẩm không gây khó chịu cho bé.
-
Cho bé bú sai tư thế
Thường thì, khi cho bé bú, các mẹ đều ôm bé sao cho mặt của bé hướng vào vú. Tuy nhiên, việc cho bé bú theo tư thế không đúng cũng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và phát triển của bé.
Nếu bé được cho bú quá lâu trong cùng tư thế, bé rất dễ bị khó chịu hoặc mỏi và từ chối bú sữa mẹ, gây ra tình trạng ứ đọng sữa. Ngoài ra, nếu bé gặp vấn đề về miệng như lưỡi bị méo hoặc lưỡi cắn thì cũng có thể gây khó khăn cho việc bú sữa mẹ.
Ngoài những nguyên nhân nêu trên, viêm tuyến vú còn rất phổ biến đối với các bà mẹ đang cho con bú. Thường thì, tình trạng này xảy ra trong hai tháng đầu tiên sau khi sinh vì lúc đó mẹ chưa thực sự quen với cách cho bé bú đúng cách. Tuy nhiên, khi bé đã được học cách bú đúng và thói quen bú của bé trở nên đều đặn hơn, nguy cơ bị viêm tuyến vú của mẹ sẽ ít hơn.
Để tránh bị viêm tuyến vú khi cho con bú, mẹ cần hạn chế những nguyên nhân có thể gây ra viêm tuyến vú như không cho bé bú đều đặn hoặc không vắt hết sữa thường xuyên, vì điều này sẽ làm căng tuyến vú và dễ gây viêm tuyến vú. Ngoài ra, nếu núm vú của mẹ bị nứt hoặc bị kích ứng, nguyên nhân có thể do bé không ngậm ti đúng cách, mẹ cần kiểm tra lại cách cho bé bú để tránh tình trạng này.
Bị viêm tuyến sữa có nên cho con bú
Câu hỏi thường gặp của nhiều mẹ đang cho con bú là liệu có được cho bé bú khi mẹ đang bị viêm tuyến sữa hay không. Câu trả lời là có thể và nên cho bé bú. Tuy nhiên, khi mẹ bị viêm tuyến sữa, bé có thể từ chối bú do sự thay đổi về chất lượng sữa đã dẫn tới mùi vị khác thường.
Nhiều bà mẹ lo ngại rằng nếu tiếp tục cho con bú khi mình đang bị viêm tuyến sữa, tình trạng này sẽ lây truyền sang con. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy việc cho con bú không chỉ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng mà còn cung cấp dinh dưỡng quan trọng cho bé một cách an toàn.
Để tránh bé từ chối bú sữa mẹ khi mẹ bị viêm tuyến sữa, mẹ nên điều chỉnh chế độ ăn uống, uống đủ nước và đảm bảo cho bé được bú đủ và đúng cách. Ngoài ra, mẹ cũng nên tìm hiểu các biện pháp giảm đau và giảm viêm để giảm đau và tăng cường sự thoải mái khi cho bé bú.
Các triệu chứng của bị viêm tuyến sữa
Các triệu chứng của viêm tuyến sữa rất đa dạng và phụ thuộc vào giai đoạn bệnh. Ban đầu, khi chỉ có tình trạng sữa nhiều ở tuyến vú, các mẹ có thể cảm thấy bầu ngực căng tức và có dấu hiệu đau nhẹ. Các triệu chứng của viêm tuyến vú có thể xuất hiện đột ngột và bao gồm:
- Đau vú và cảm giác ấm khi chạm vào.
- Cảm thấy đau nhức và mệt mỏi trong cơ thể.
- Vú sưng.
- Đau hoặc có cảm giác nóng rát liên tục khi cho con bú.
- Da vú đỏ và có vết hình nêm.
- Sốt từ 38,3oC trở lên.
- Bệnh có thể xảy ra bất kỳ thời điểm nào trong quá trình cho con bú, không chỉ xuất hiện trong vài tuần đầu tiên sau sinh.
- Viêm tuyến vú có thể ảnh hưởng tới một bên vú hoặc cả hai bên.
Vì vậy, nếu bạn phát hiện bất kỳ triệu chứng nào của viêm tuyến sữa, hãy liên hệ với bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời. Viêm tuyến sữa là một bệnh rất nghiêm trọng và có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng nếu không được chữa trị đúng cách.
Điều trị viêm tuyến sữa tại nhà đơn giản
Ngoài việc tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ và cho trẻ bú đều đặn, các mẹ có thể làm theo các bước sau để giúp điều trị viêm tuyến vú nhanh chóng:
- Sử dụng thuốc giảm đau như acetaminophen (như Tylenol) để giảm đau, sốt và cơn khó chịu. Nếu cần, bạn có thể kết hợp ibuprofen (như Advil) với acetaminophen để chống viêm. Tuy nhiên, bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng các loại thuốc giảm đau trước khi sử dụng.
- Sử dụng kem có chứa lanolin như Lansinoh để giúp làm lành vết nứt và giảm đau.
- Nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt.
- Chườm nước đá hoặc nước ấm để giảm đau. Nếu sử dụng túi nước đá, bạn nên để bên ngoài áo hoặc áo lót thay vì đặt trực tiếp lên da.
- Uống đủ nước để hỗ trợ quá trình chữa trị viêm tuyến vú.
- Bơm hoặc vắt sữa ra một ít trước khi cho trẻ bú nếu ngực chứa nhiều sữa. Điều này giảm căng tức và giúp trẻ dễ bú hơn.
- Nếu có dịch tiết ra ở bên vú bị viêm, bạn nên rửa sạch và để khô tự nhiên trước khi mặc áo ngực. Sử dụng miếng lót ngực dùng một lần cũng là một cách hay giúp thấm hút nhanh hơn.
Hầu hết các bà mẹ đều có thể vượt qua cơn đau và cho con bú thành công. Tuy nhiên, nếu cảm thấy đau đớn, các mẹ cần lấy sữa ra thường xuyên để giảm căng thẳng và giảm đau. Các mẹ cũng không nên ngần ngại đi khám để được tư vấn và hướng dẫn cách chăm sóc và điều trị hiệu quả.
Cách cải thiện tình trạng viêm tuyến sữa
Nếu tình trạng tắc nghẽn nhẹ, bạn có thể tự vắt sữa tại nhà để giúp lưu thông trong tuyến vú được tốt hơn. Tuy nhiên, khi các dấu hiệu đầu tiên xuất hiện, người mẹ thường ít quan tâm và cho rằng tình trạng này không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Đến khi bệnh giai đoạn giữa mới bắt đầu lo lắng, tuy nhiên, vắt sữa lúc này rất đau và hiệu quả lại thấp, gây khó khăn cho người mẹ.
Tuy nhiên, nếu không vắt sữa, tình trạng này sẽ càng trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, chúng tôi muốn chỉ cho bạn một số bí quyết vắt sữa hiệu quả hơn. Bạn có thể chườm ấm để các ống tuyến vú giãn to ra và mát xa để tuyến vú mềm ra. Khi đó, dòng sữa sẽ lưu thông qua các ống tuyến vú được dễ dàng hơn, giúp vắt sữa thành công hơn và giảm thiểu nguy cơ tắc nghẽn. Điều này cũng là cách để ngăn ngừa viêm tuyến vú hiệu quả.
Sữa mẹ là loại sữa tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, điều này không phải ai cũng có thể bàn luận. Chúng tôi tin rằng, bất kì người mẹ nào cũng muốn cho con mình được bú sữa mẹ. Vì vậy, quan trọng hơn cả là các mẹ cần phòng ngừa tình trạng viêm tuyến vú để đảm bảo việc nuôi con bằng sữa mẹ diễn ra thuận lợi.
Cách phòng tránh viêm tuyến sữa
Để có thể phòng tránh được bị viêm tuyến sữa thì các mẹ nên cần lưu ý những điều dưới đây:
- Đảm bảo cho trẻ bú đúng cách: giữ cho miệng của bé mở rộng và ngậm toàn bộ núm vú vào miệng, cũng như đảm bảo bé ngậm chặt và ổn định.
- Thường xuyên thay đổi tư thế cho bé khi bú sẽ giúp bé hút hết sữa trong vú. Nên cho bé bú hết một bên trước khi chuyển sang bên còn lại.
- Nếu cần tạm ngưng cho bé bú, có thể sử dụng ngón tay để kẹp giữ núm vú.
- Tránh mặc áo ngực quá chật hoặc sử dụng miếng dán ngực, vì điều này có thể làm ẩm núm vú sau khi cho con bú và gây ra hiện tượng viêm tuyến vú.
- Giữ cho núm vú thoáng khí.
- Khi thấy núm vú cứng hoặc đau, bạn có thể chườm ấm hoặc xoa bóp để giảm thiểu hiện tượng tắc tia sữa.
- Nếu bạn gặp đau núm vú khi cho con bú, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc các chuyên gia tư vấn cho con bú để có được lời khuyên hợp lý.
Hi vọng rằng thông tin được chia sẻ ở trên có thể giúp các mẹ tìm ra câu trả lời cho vấn đề viêm tuyến sữa ở trẻ nhỏ khi cho con bú. Vấn đề này khá phổ biến do nhiều bà mẹ trẻ chưa có kinh nghiệm để cho con bú đúng tư thế và vệ sinh tuyến vú của mình, dẫn đến tình trạng này. Vì vậy, trang bị kiến thức về tiền thai sản là rất cần thiết để giúp các mẹ cung cấp chăm sóc tốt hơn cho con trong giai đoạn đầu đời của bé.